Palavra do Dia / Vorto de la tago – 6

Libera - livre, isento, franco, independente, desembaraçado, aliviado. 

1- (iu) Povanta iri laŭ sia plaĉo, ne haltigite de baroj.

     (alguém) Aquele que pode ir segundo seu agrado, não sendo impedido por barreiras.

Libera kiel birdo.

Livre como um pássaro.

Post dutaga arestado, li fariĝis denove libera.

Após dois dias de prisão, ele tornou-se  livre de novo.

2- (iu) Povanta agi laŭ sia volo, ne malhelpate de socia, morala regulo.

    (alguém) Aquele que pode agir de acordo com sua vontade, não sendo prejudicado por regra social, moral.

Vi estas libera akcepti aŭ rifuzi.

Você está livre para aceitar ou recusar.

Infanoj eldiras libere, kion ili havas en la koro.

Crianças dizem livremente aquilo, que eles têm no coração.

3- Politike sendependa

     Politicamente independente

Libera mi naskiĝis, kiel viro.

Eu nasci livre, como homem.

UN organizis liberajn elektojn en Orienta Timoro, en Kosovo.

UN organizou eleições livres no Timor Leste, em Kosovo.

4- Kapabla memstare pensi

    Capaz de pensar com autonomia

Lanti estis unu el tiuj liberaj spiritoj, kiujn timigas nenia revolucia ideo;

Lanti era um desses espíritos livres, que nenhuma espécie de ideia revolucionária amendrontava.

5- Kapabla moviĝi sen baro, sen ĝeno.

Capaz de mover-se sem obstáculo, sem incômodo.

Lasi libere flui la kritikojn.

Deixar fluir livremente as críticas.

Libera energio; liberaj atomoj

Energia livre; átomos livres.

6- (botaniko) Ne kuniĝinta.

    (botânica) Não unida.

Liberaj karpeloj, stamenoj, sepaloj, petaloj.

Livres cotilédones, estames, sépalas, pétalas.

7- (iu, io) Disponebla, neokupita.

     (alguém, algo) Disponível, desocupado.

Ŝia mano estas ankoraŭ libera (ŝi ne edziniĝis).

A mão dela ainda estava livre (ela não se casou).

Ĉu la seĝo estas libera?

A cadeira está livre?

8- ( spaco aŭ tempo) Ne prezentanta barojn, malhelpojn.

     (espaço ou tempo) Que não apresenta obstáculos, estorvos.

Ili rajdis eksteren al la libera stepo.

Eles cavalgaram para fora, para uma livre estepe.

Ni elatendis la tempon, kiam la vojoj fariĝis liberaj.

Nós esperamos o tempo, quando os caminhos tornaram-se livres.

9- (io) Ne submetita al specialaj leĝoj, difinitaj kondiĉoj.

     (algo) Que não é submetido à leis especiais, condições definidas.

Libera eniro (ebleco eniri, sen devo pagi aŭ aĉeti).

Entrada franca  (possibilidade de entrar sem pagar ou comprar).

Certigi la liberan plenumadon de la diversaj kultoj.

Garantir o livre exercício dos diversos cultos.

10- (iu, io) Senigita je, ŝirmita kontraŭ.

( alguém, algo) Despojado, protegido contra

Nia trupo estas sufiĉe libera de tiaj mankoj.

Nossa tropa está suficientemente livre de tais deficiências.

Mi estas libera de mia peko.

Eu estou livre do meu pecado.

***

Vorto de la Tago - Programo Mia Amiko

Kontribuo de Rosangela.

http://esperanto.brazilo.org