La imago esti en
alta aĝo forgesema, interrompema, senorientiĝa aŭ eĉ fali en demencon, por
multaj homoj estas teruriga. Kiu laŭeble longtempe volas esti vigla en sia
kapo, tiu povas mem fari ion por tio. Jen kelkaj konsiloj por mensa forteco.
Plej gravas
resti agema en la kapo - tion multaj homoj deziras pri la maljuniĝo. Ili timas
pri nekuraceblaj malsanoj kiel demenco. Aliflanke ja la mensa produktivo laŭ la
aĝo ĉiukaze iom ŝrumpas. Tamen la bona novaĵo estas: Ĉiu povas iom influi kiel
rapide tiu procezo progresas. Kiu trejnas sian cerbon, tiu povas eĉ prokrasti
la aperon de malsanoj kiel demenco.
Utiligu viajn
kapablojn
"Kiu
ripozas, tiu rustiĝas". Kiu ne utiligas siajn kapablojn, tiu perdas ilin
laŭ la tempo. Ili kvazaŭ rustiĝas. Validas tamen ankaŭ la malo: Kiu restas
mense aktiva, tiu povas plidensigi la kunnodiĝon inter la nervoĉeloj kaj povas
lerni ĝis alta aĝo.
Moviĝu multe
Moviĝado estas
verŝajne la decida vivostila faktoro ĉe la prevento de demenco. Ne necesas
sportumi multe. Moviĝado celas la korpan aktivecon: Promeni, laŭiri ŝtuparojn,
bicikladi. Kaj rekomendindas kombini moviĝadon kun trejnado de la memoro.
Tio funkcias
plej bone duope: Oni kune promenas kaj dume retronombras de 1000 en paŝoj de po
tri, ĉiam alterne, kaj pensas dum la alternado pri personoj kies antaŭnomo kaj
familia nomo komenciĝas per la sama litero kiel ekzemple ĉe Brigitte Bardot aŭ
oni alterne pensas pri vortoj kiuj finiĝas per iuj difinitaj literoj.
Manĝu sane
La nutrado estas
ege grava por forta menso: Ĝis 30 procentoj de la konsumitaj kalorioj fluas en
la funkciadon de la cerbo. Tial ekvilibrita nutrado estas grava. Aparte
rekomendinda estas la mediteranea pladaro. Oni komprenas ĉe tio interalie multe
da bona oleo kun unuoble kaj pluroble nesaturitaj grasacidoj, kaj freŝan
legomon kaj fiŝon.
Grava por la
mesaĝaj substancoj en la cerbo, inter ili ankaŭ la tiel nomata feliĉhormono
dopamino, estas ankaŭ la vitamino B. Tio troviĝas ekzemple en bovaĵo, en sezamo
aŭ en la salatplanto valerianelo. Kiu ofte estas elĉerpita kaj laca kaj kiu
havas problemojn pri la koncentriĝo, al tiu eble mankas vitaminoj de la
vitamina B-komplekso. Tion oni senprobleme povas konsumi kiel kromnutraĵon ĉar
la korpo ne povas konservi plej multajn B-vitaminojn.
Trejnu celite
Tio funkcias per
"mensa aktiviga trejnado". Per tio trejniĝas la mallongtempa
prilaborado de informoj. Sufiĉas por tio kelkaj minutoj ĉiutage.
Trarompu
rutinojn
Zorgu ke via
vivo ne fariĝu monotona, ĉar ĉiam fari la samajn aferojn havas negativajn
efikojn pri la cerbo. Jen kelkaj simplaj trukoj por rompi rutinojn: Foje iru
alian vojon al la tramhaltejo. Dekstramanuloj povas jen kaj jen skribi la
liston de aĉetotaĵoj per la maldekstra mano. Maldekstramanuloj foje brosu siajn
dentojn dekstramane, do uzu pli ofte vian nedominantan manon.
Submetiĝu al
kuracado de diabeto
Diabeto kaj
demenco interligiĝas. Tro alta nivelo de la sukero en la sango plialtigas la
riskon de demenco.
Serĉu kontaktojn
Plej aktivas la
cerbo dum konversacio kun aliaj homoj. Necesas ja aŭskulti kaj reagi. Tio ja
estas defio por la cerbo. Tial la socia medio gravas. Plej bone eblas
interparoli kun amikoj, najbaroj aŭ la familio. Ankaŭ kiu ludas
muzikinstrumenton, tiu faras multe por sia mensa forteco.
Estas decide
esti dum ĉiu aĝo malferma por lerni ion novan. Ĉar tio tenas onin vigla kaj
mense kaj korpe.
Nenhum comentário:
Postar um comentário