Lecioneto - Pequena Lição 21

a) Prepozicioj:

Al	– a, para	Iri al la urbo – ir à cidade.
Antaŭ	– antes de	Antaŭ mi – diante de mim.
Anstataŭ	– em vez de	Anstataŭ oron, la sanon! – em vez do ouro, a saúde.
Apud	– perto de, junto de	La fenestro apud la pordo – a janela junto à porta.
ĉe	– junto à, junto de	Sidi ĉe la tablo – – sentar à mesa.
De	– de	La libro de Johano – o livro de João.
Do	– portanto	ŝi dormas, do ne aŭdas – ela dorme, portanto não ouve.
El	– de (feito de)	Domo el brikoj – casa de tijolos.
Ekster	– fora de	Mi staras ekster la domo – estou de pé fora de casa.
En	– em, dentro de	En mia koro – no meu coração.
ĝis	– até	ĝis revido – até a volta.
Inter	– entre	Inter mi kaj vi – entre mim e você.
Kontraŭ	– contra	Kontraŭ la Diablo – contra o diabo.
Laŭ	– conforme	Agi laŭ sia kapo – agir conforme sua cabeça.
Per	– por meio de	Lerni per la libroj – aprender pelos livros.
Por	– por, para	Danci por plezuro – dançar por prazer.
Pri	– sobre, de	Paroli pri amo – falar sobre amor.
Pro	– por causa de	Laca pro sendormo – cansado por falta de sono.
Dum	– durante	Dum ŝi esperis, ŝi  babilis – enquanto ela esperava, tagarelava.
Sub	– sob, debaixo de	Libro sub la brako – livro sob o braço,
Sur	– sobre, em cima de	La birdo sur la bovo – o pássaro sobre o boi.
Tra	– através	Tra la arbaro – através do arvoredo.

b) Konjunkcioj:   Aŭ – ou Jes aŭ  ne! – sim ou não!  ĉar – porque Agrabla, ĉar bela! – agradável, porque bela! Do – portanto  ŝi dormas, do ŝi ne aŭdas – ela dorme, portanto não ou ouve Kaj – e Antaŭ kaj post – antes e depois.  Ke – que Mi deziras, ke vi lernu – desejo que vocês aprendam. Kvankam – embora  Kvankam bela, ne fiera! – embora bela, não é orgulhosa! Kvazaŭ – como Bela, kvazaŭ si estus diino – bela como se fosse uma deusa. Nek – nem Mi nek aŭdis, nek vidis – eu não ouvi, nem vi.  Sed – mas  Li aŭdas, sed ne komprenas – ele ouve, mas não compreende.

Adverboj kun radikoj finiĝantaj per  – aŭ:

b) Advérbios com raízes terminando em  – aŭ

   

Almenaŭ – ao menos.  Ankaŭ – também.  Ankoraŭ – ainda.  Apenaŭ – apenas, não mais que.  Baldaŭ – em breve, logo.  Kvazaŭ – como se.  Preskaŭ – quase, por pouco.  Hieraŭ – ontem.  Morgaŭ – amanhã.  Hodiaŭ – hoje.

Adverboj nesimetriaj kaj monosilabaj, kiuj konservas la saman formon kiel en naciaj lingvoj:

c) Advérbios não simétricos e monossilábicos, que conservam a mesma forma como nas línguas nacionais:

De loko:

De lugar:

ĉi  –  aqui  For – longe, fora   ĉi tiu libro – este livro aqui. For la okuloj, for de la koro – longe dos olhos, longe do coração.

De tempo:

De tempo:

Jam  ĵus  Nun   Plu  Tuj – já  – recém  –agora   – mais   – logo Mi jam parolas Esperante – eu já falo Esperanto. ĵus li foriris – ele recém saiu. Nun mi studas – agora estudo. La parolanto plu diris – o orador disse mais. Mi tuj iros al lernejo – irei logo à escola.

De maniero:

De maneira:

Ajn quer que  Kiu ajn diris tion – quem quer que disse isto.  ĉu ? ĉu vi venos al la festo? – virá você à festa?  Do logo, portanto Mi pensas, do mi ekzistas – penso, logo existo. Eĉ   até, mesmo   Li helpis lin eĉ per mono – ajudou-o até com dinheiro.  Ja   com efeito, de fato   Jes, ja , mi jam parolas – sim, com efeito, eu já falo. Jen eis Jen la aĉetita bovo – eis o boi comprado. Jes sim Jes, tiu estas la bovo – sim, este é o boi. Mem mesmo Mi mem decidis – eu mesmo decidi. Ne não Ne pluvas – não chove. Tre muito, bastante ŝi estas tre ĉarma – ela é muito encantadora.

De kvanto:

De quantidade:

Ju   Des     Nur   Pli   Plej   Tro  quanto (mais) tanto (mais)  só    mais    o mais demais  Ju pli da sano, des pli bone – quanto mais saúde, tanto melhor. Vi estos des pli feliĉa, ju pli da homoj vin komprenos   – sereis tanto mais felizes, quanto mais pessoas vos compreenderem. Li nur aŭskultas   – ele só escuta. Tiu ĉi ĉielo estas pli blua   – este céu aqui é mais azul.  ŝi amas la plej bezonantan – ela ama ao mais necessitado. Tro altaj domoj – casas altas demais.

http://www.cfh.ufsc.br/~simpozio/Esperanto/Baza